Kerstmis in Hongarije: eten, eten, eten en drinken

Hoera, het is weer bijna kerstmis! Ook in Hongarije hét familiefeest bij uitstek, de tijd wanneer men kado’s voor elkaar koopt, natuurlijk maar bovenal een tijd van heel veel eten. Terwijl ik dit stukje schrijf eet ik mijn eerste bejgli van dit jaar. Bejgli is hét traditionele gebak voor de kersttijd, en wordt alleen in deze tijd gegeten. Een bejgli lijkt een beetje op een banketstaaf, maar is een beetje platter, is gerold en de vulling bestaat niet uit amandelspijs, maar uit gemalen maanzaad (mák) of walnoot (dió). Wat het ook gemeen heeft met de banketstaaf is dat het eerste stukje vaak heel lekker is, maar dat het spul je na (en in de meeste geval al tijdens) de kerstdagen.je neus uitkomt. Dit is met name als gevolg van het feit dat de gemaakte hoeveelheid, zoals altijd in Hongarije, veel en veel te groot is. Maar ja, het zal je maar gebeuren dat de familie op bezoek komt en de bejgli op is! (Iets wat in Hongarije nog nooit voorgevallen is). Omdat de helft altijd overblijft is de laatste vraag bij het naar huis gaan is dan ook steevast of we niet nog een stukje bejgli mee willen nemen. Meestal is het antwoord beleefd ’nee dank je wel’, waarbij over de volle maag wordt gevreven wordt. Thuisgekomen komen we tot de ontdekking dat er stiekum toch nog twee beglistaven  in onze bagage verstopt zijn.

 

 Zoals ieder jaar staan er in de dagen voorafgaand aan kerst ook dit jaar weer lange rijen voor de viswinkels en –kramen om een nog karper in te slaan. De arme beesten proberen nog wat zuurstof te krijgen in het bomvolle aquarium waarin ze zich voortploegen. Vis is hét kerstgerecht bij uitstek in Hongarije. Zoetwatervis wel te verstaan, want zo goed als alle vis die in dit land wordt gegeten is afkomstig uit een van de rivieren of meren. De karper (ponty) is het populairst, maar er zijn nog vele andere soorten, de meeste vrij vet.  Er zijn maar weinig huishoudens, bedrijfskantines, restaurants waar deze dagen niet iets met vis op tafel komt. Waarschijnlijk maken de vishandelaren meer dan de helft van hun jaarlijkse omzet in de laatste twee weken voor kerst, ten dele ook omdat iedereen die veel te veel koopt, zodat men nog tot aan nieuwjaar verplicht is vis te eten.

Opvallend is dat zo goed als iedereen zich aan de traditionale gerechten houdt. Naast de genoemde vis is dit ook nog gevulde kool. In Nederland populaire kerstgerechten als wild of kalkoen worden hier nauwelijks gegeten. Zelfs de vraag naar betere soorten vlees neemt rond de kerstdagen nauwelijks toe. Toen wij vorig jaar biefstuk wilden kopen (biefstuk is in Hongarije nog steeds slechts sporadisch verkrijgbaar en er is dan ook nauwelijks vraag naar) werden we gevraagd om op Donderdag om 10 uur terug te komen, want dan zou de biefstuk voor kerst arriveren. Op Donderdag aangekomen moesten we de ene kilo die aangekomen was delen met nog twee andere klanten, die ook gevraagd waren dan te komen.

Enfin, hebben we al onze inkopen gedaan, de kerstboom opgetuigd en is iedereen afgereisd naar de familie dan kan het feest gaan beginnen. Dat gebeurt overigens al aan het  eind van de middag van de 24ste. Na 4-5 uur ’s middags komt het leven tot een bijna complete stilstand. Winkels sluiten, bussen stoppen ermee en alleen degenen die niet anders kunnen zijn dan nog op straat te vinden. Pakjesavond is bij de meeste gezinnen de avond van de 24ste.

Bij ons is (bijna) alles en iedereen er klaar voor en het sneeuwt zowaar ook een beetje. Prettige kerstdagen aan iedereen die dit leest.